The missing link binnen de verslavingszorg

Alina Dobre  (41) werkte als arts bij Jellinek Minnesota en verslavingskliniek Ready for Change. De van oorsprong Roemeense werd er dagelijks geconfronteerd met de gezondheidsgevolgen van een vaak jarenlange verslaving.  Ondanks dat ze een groot voorstander van het 12 stappen model is, mist er in haar ogen  nog een belangrijk stap: een alles omvattende fysieke nazorg. “Wanneer  iemand de kliniek verlaat is de lichamelijke balans vaak nog ver te zoeken.”

‘Gespecialiseerd in integrale medische verslavingszorg’, zo omschrijft Alina Dobre haar kersverse bedrijf ‘Voor 12’, dat ze onlangs samen met haar zus en man in het midden van Nederland is gestart. Volgens Dobre vervult ze hiermee de behoefte aan de - in haar ogen -belangrijke fysieke nazorg die vaak nog ontbreekt. Ze beschouwt het als the missing link binnen de verslavingszorg en ziet hun bedrijf dus vooral als een aanvulling op het 12-stappenprogramma. Ze zijn  dus beslist niet de zoveelste verslavingskliniek en vormen geen concurrentie voor de bestaande klinieken. “Integendeel”, benadrukt Dobre. “Ons bedrijf is juist een aanvulling op het 12-stappenprogramma.”

Hier werken ze dus niet met counselors, psychologen of psychiaters, maar alleen met artsen en therapeuten die zich specifiek op het fysieke aspect richten. Haar man is bioloog en houdt zich vooral bezig met het zakelijke gedeelte en haar zus is ook arts en heeft bijna haar opleiding Chinese acupunctuur afgerond. Verder is het de bedoeling dat ze in de toekomst nog andere zelfstandige therapeuten aantrekken om hun team te versterken, Dobre: “De klinieken die met het 12-stappen programma werken, zijn bij uitstek geschikt om mensen op professionele wijze door deze stappen te begeleiden. Middels de daar geboden  doortastende aanpak, verkrijgen mensen meer inzicht in de onderliggende, diepere oorzaken van  hun verslaving. Het doorlopen van alle 12 stappen is een diepgaand en intensief geestelijk proces. Daarnaast wordt er ook wel naar de fysieke aspecten gekeken, zoals voldoende rust, beweging en goede voeding, maar daar ligt meestal niet de nadruk op.  Dobre: “Veel verslavingen laten echter de nodige fysieke sporen na die niet zomaar binnen een paar weken of maanden zijn weggevaagd. Vaak is er na opname in een kliniek nog sprake van slecht functionerende darmen, ernstig verstoorde leverwaarden en/of een verzwakte nierfunctie. De reguliere geneeskunde kan hier heel weinig aan doen, maar de complementaire zorg (alternatieve therapieën met bewezen effectiviteit, rc) des te meer. Met behulp van bepaalde (reinigings)kuren en kruiden kunnen we deze vitale organen weer versterken, waardoor mensen zich steeds beter gaan voelen met als gevolg dat ze weerbaarder zijn. Het is al moeilijk genoeg om na de beschermde omgeving van een kliniek ineens weer in de harde maatschappij te staan.”.

Eén plus één is drieHet uitganspunt van ‘Voor 12’ is dat lichaam en geest onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. Dobre is daar heilig van overtuigd en om die reden heeft ze haar studie medicijnen later aangevuld met een opleiding Ayurveda. Deze van oorsprong Indiase gezondheidsleer gaat uit van de totale gezondheid. Het is een veelomvattend systeem van medische voorschriften en praktische handelingen, die steeds meer  ondersteund worden door de moderne medische wetenschap. De combinatie van reguliere en complementaire kennis – de holistische aanpak - komt in Nederland mondjesmaat op gang, maar is volgens  Dobre nog steeds te veel verdeeld in twee ‘kampen’. “Jammer”, vindt ze.  “Want zowel de reguliere als de alternatieve, complementaire zorg zijn beide waardevol en vullen elkaar juist heel goed aan. Hierdoor vergroot je de kans op verbetering.”.

Het aanvullen van de  reguliere  zorg met als doel een beter resultaat is iets dat ze in Amerika al veel beter hebben begrepen. Om die reden is Dobre dan ook aangesloten bij het Amerikaanse Institute for Functional Medicine.  Dobre: “Dit gerenommeerde instituut ziet de mens niet langer  als een verzameling van verschillende klachten, maar gaat uit van de mens als geheel. Ze verrichten hier heel veel wetenschappelijk onderzoek en werken nauw samen met de therapeuten die aan hen verbonden zijn. Omdat ze in Amerika ook op gezondheidsgebied jaren vooruit lopen, blijven we op die manier goed op de hoogte van de laatste ontwikkelingen. Gelukkig maar, want in Nederland werken we met zogenaamde protocollen, waarin wordt vastgesteld welke stappen moeten worden ondernomen om tot een bepaald resultaat te komen. Deze protocollen zijn zeker nuttig, maar zijn soms onvoldoende flexibel. Dan het kan het soms heel lang duren voordat nieuwe belangrijke ontwikkelingen daarin worden opgenomen. Dit kunnen we nu compenseren.”

 

Je denkt wat je eet

Voeding speelt in Ayurveda een prominente rol en wordt aangepast aan de constitutie (de aangeboren geestelijke en fysieke gesteldheid) van ieder mens. Dobre: “De manier waarop je eet is van invloed op je gedrag. Dat is wetenschappelijk bewezen en al lang geen nieuws meer. Binnen Ayurveda wordt daar heel subtiel mee gewerkt. Naast typische ayurvedische kruiden en supplementen werken we ook met andere voedingsadviezen.” Zo is de stof dopamine onder andere verantwoordelijk voor onze ‘Feel Good Mood’. Het is een zogenaamde ‘neurotransmitter’,  die als een soort boodschapper in de hersenen fungeert. Het dopaminesysteem is actief als mensen met plezier en/of aandacht met iets bezig zijn, ook wel flow genoemd. Verslavende stoffen zoals alcohol, drugs en cafeïne, maar ook suiker verstoren de dopamine balans. De eerste paar keer dat dergelijke middelen gebruikt worden gaat het dopamine niveau omhoog, wat een zekere kick veroorzaakt. Na verloop van tijd gebeurt er echter het omgekeerde. Het wordt dan steeds moeilijker om het dopamine niveau op peil te houden en een laag dopamine niveau heeft tot gevolg dat men zich niet prettig voelt. Daarom blijf je de craving - de aandrang - voelen om deze stof(fen) te blijven gebruiken. Voeding die de bouwstenen voor de aanmaak van dopamine levert kan dus ondersteunend werken bij  mensen in herstel. Dobre: “Je bent wat je eet, is al een eeuwenoude wijsheid,  maar je dénkt dus ook wat je eet. En wanneer iemand zich goed voelt en positief denkt wordt de kans op een eventuele terugval aanzienlijk verminderd.”  En hoe zit het met Dobre zelf? Houdt zij zich wel altijd aan de regels en is zij daardoor altijd perfect in balans? Lachend: “Ondanks al mijn kennis eet ik ook niet altijd zo gezond als ik wel zou willen. Ook ik ken mijn zwaktes. In Roemenië zeggen we: ‘Je moet doen wat de priester zégt, niet wat hij doet!’ Ach ja, we blijven mensen en daarom is niemand perfect. Gelukkig maar, want dan zou het wel heel saai worden.”

 

[Kader]

Good Mood Food

Binnen ons brein spelen zich tal van chemische processen af. Net zoals je met drank en drugs deze processen kan beïnvloeden, is het ook mogelijk om dat met  voeding te doen. Welke voeding kan een positief effect op ons denken hebben? Het eten van veel groenten en fruit is heel belangrijk omdat deze boordevol vitaminen én antioxidanten zitten. Dit zijn stoffen die je beschermen tegen ‘vrije radicalen’, bijzonder reactieve moleculen/deeltjes die celmembranen, eiwitten en zelfs de genen aanvallen en beschadigen. Verder zijn (vette) vis, eieren, vlees, kaas, melk (-, producten), avocado, noten, zaden, en peulvruchten rijk aan tyrosine, het aminozuur dat nodig is voor de aanmaak van dopamine. Gezonde (onverzadigde) vetten zoals extra virgin olijfolie of visolie zijn ook heel essentieel voor het goed functioneren van onze bovenkamer, net zoals het drinken van voldoende water (minimaal 1,5 tot 2 liter zuiver water per dag) en het matigen van koffie en suiker.

 

 

Op weg

‘Voor 12’  biedt naast nazorg ook een stuk voorzorg. Zo willen ze mensen graag beter informeren  over de verschillende mogelijkheden om hun verslaving aan te pakken. Dobre merkt dat in het steeds drukker wordende land der verslavingszorg het voor veel mensen onduidelijk is welke weg ze nu moeten bewandelen. “Dat maakt het lastig voor ze,” legt ze uit. “Meestal bellen mensen naar een kliniek waar ze dan mee in zee gaan, terwijl een andere kliniek wellicht beter bij ze had gepast. Bij ons kunnen ze hun verhaal kwijt en wij bekijken dan vervolgens wat het beste bij een bepaalde persoon en bij zijn of haar situatie past.”  Als een soort ‘reisbureau’ willen ze mensen hulp bieden bij het maken van het juiste plan van aanpak. Daarnaast bieden ze ook de eerste medische hulp om mensen bij te staan met het detox-proces. Dobre: “Als de situatie het enigszins toestaat  begeleiden we mensen om het detox proces bij hen thuis te laten verlopen. Dat kan alleen in bepaalde gevallen en in goede samenwerking met familieleden en/of vrienden die bereid zijn hierbij te helpen. Ook is het mogelijk om – in speciale gevallen – een programma op maat samen te stellen waarbij Dobre’s bedrijf bij uitzondering ook een counselor in kan huren. Toch pleit ze liever voor groepsbijeenkomsten.

Dobre: “Ondanks dat sommige mensen liever alleen met een counselor aan de slag willen, raad ik ze uiteindelijk toch aan om naar een 12 -stappenkliniek of groepsbijeenkomsten te gaan. Het is inmiddels wetenschappelijk bewezen dat groepstherapie nu eenmaal beter werkt dan individuele therapie. Ook wij geloven in samenwerking met meerdere partijen. Verbinding is – zeker binnen de verslavingszorg – van levensbelang. Dat is ons uitgangspunt. We hebben elkaar allemaal nodig en samen sta je sterker dan alleen.”

www.voor12.nl